یکی از اساسی ترین مراحل ساخت و ساز، اجرای درست سازه های بتنی برای قالب بندی است. رعایت نکات اجرایی، کیفیت قالب و به کارگیری بهترین نوع قالب، بسته به پروژه و بودجه تاثیر فراوانی بر کیفیت سازه دارد. قالب های ساختمان سازی اغلب از جنس چوب، فلز، سفال، سیمان و آجر ساخته می شوند. تا انتهای این مطلب با ما همراه باشید تا با قالب بندی سقف بتنی و انواع آن آشنا شوید.
اهمیت قالب‌بندی سقف در سازه‌های بتنی
قالب‌بندی سقف فرآیندی است که طی آن، مجموعه‌ای از مصالح برای ایجاد یک پوسته یا فرم موقت به کار گرفته می‌شوند. این فرم موقت وظیفه شکل‌دهی و نگهداری بتن تازه را تا زمان سخت شدن و رسیدن به مقاومت طراحی‌شده بر عهده دارد. قالب، در طول دوره گیرش بتن، وزن آن و بارهای احتمالی اجرایی را تحمل می‌کند. کیفیت و دقت در قالب‌بندی سقف، نقشی تعیین‌کننده در پایداری سازه‌ای، عملکرد لرزه‌ای و کیفیت ظاهری سطح بتن نهایی ایفا می‌نماید.
نقش حیاتی قالب در کیفیت و دوام سقف
یک سیستم قالب‌بندی باکیفیت و با دقت بالا، منجر به ایجاد سطحی صاف، تراز و یکنواخت برای بتن خواهد شد. این دقت، از بروز نقایصی نظیر کرمو شدن بتن (Honeycombing) یا عدم تطابق ابعادی جلوگیری می‌کند. این امر نه تنها به ارتقاء زیبایی بصری سازه کمک می‌کند، بلکه به طور مستقیم بر افزایش طول عمر و دوام کلی آن تأثیرگذار است.
عوامل مؤثر بر انتخاب قالب مناسب (پروژه، بودجه، کیفیت نهایی)
انتخاب نوع قالب باید با در نظر گرفتن متغیرهای متعدد صورت پذیرد:
نوع پروژه: مقیاس (کوچک، متوسط، بزرگ)، کاربری (مسکونی، تجاری، صنعتی) و پیچیدگی‌های طراحی سازه.
بودجه تخصیص‌یافته: هزینه‌های اولیه تأمین قالب، و همچنین میزان قابلیت استفاده مجدد از آن که بر توجیه اقتصادی در بلندمدت اثرگذار است.
کیفیت نهایی مورد انتظار: سطح صافی و دقت ابعادی که از بتن نهایی سقف مطالبه می‌شود.
شرایط اقلیمی: مقاومت قالب در برابر عوامل محیطی نظیر رطوبت، دما و یخبندان.
دسترسی به منابع: سهولت تأمین مصالح قالب‌بندی و دسترسی به نیروی کار متخصص و ماهر
انواع قالب بتن سقف
سقف های بتنی به روش های مختلفی تولید می شوند که بسته به هر پروژه، کاربردهای گوناگونی دارند. این نوع سقف ها از لحاظ قالب بندی به دو دسته قالب ثابت و قالب دائمی طبقه بندی می شوند. به طور معمول قالب بندی برای ساخت این سقف ها بر اساس متریال به کار رفته دسته بندی می شود:
1. قالب بتن سقف چوبی
قالب بندی چوبی یکی از قدیمی ترین و رایج ترین قالب های بتی سقف است که از چوب یا تخته سه لایی ساخته شده است. این نوع قالب به دلیل انعطاف پذیر بودن برای ساخت و ساز بسیار مناسب می باشد. نکته قابل توجه این است که قالب چوبی برای سازه های بزرگ زمان بر است، زیرا در محل پروژه ساخته می شود. اغلب اوقات از قالب بندی چوبی در جاهایی استفاده می شود که هزینه نیرو کار کمتر است.
مزایای استفاده از قالب بتنی سقف چوبی
- هزینه های کمتری نسبت به قالب فلزی دارد.
- باز و بسته کردن قالب بندی سقف چوبی آسان است.
- در مقایسه با قالب های دیگر سبک بوده به همین دلیل، حمل و نقل آن راحت است.
- به دلیل انعطاف پذیری بالا، اجازه ساخت سازه بتنی در هر شکل، سایز و وزنی را می‌دهد.
2. قالب بتن سقف پلاستیکی
قالب پلاستیکی یا همان پلیمری به دلیل مقاومت در برابر ضربه، دوام و عمر بیشتری نسبت به قالب های دیگر دارد. یکی دیگر از ویژگی های قالب بتن سقف پلاستیکی که می توان به آن اشاره کرد، این است که بتن نسبت به قالب های فلزی راحت‌تر از سطح قالب جدا می شود. این کار مستلزم استفاده از اتصالاتی همچون گوه، سنجاق و بولت ها است. این نوع قالب برای پروژه های ساختمانی کوچک، اما شبیه به هم مانند شهرک های مسکونی انتخاب خوبی می باشد،؛ زیرا چندین بار می توان از آن استفاده کرد.
3. قالب بتن سقف آجری
قالب بتن سقف آجری یکی از قالب های رایج در قالب بندی بتن فونداسیون است. یکی از تفاوت های اصلی قالب بندی آجری با سایر قالب ها، باقی ماندن آن در سطح فونداسیون است که این عامل باعث افزایش ظرفیت باربری می شود. تنها مشکل این قالب یکبار مصرف بودن آن است.
از ویژگی های برتر قالب بتن سقف چوبی می توان به وزن سبک و تمیز شدن راحت آن با استفاده از آب اشاره کرد.
4. قالب بتن سقف فلزی
قالب بندی سقف فلزی یکی از کارآمدترین انواع قالب بتن به شمار می رود؛ زیرا می توان از آن چندین بار استفاده کرد. این نوع قالب زمانی به کار می رود که ساخت و ساز به مرحله قالب بندی سقف رسیده باشد. به دلیل گران بودن قالب سقف بتنی فلزی، استفاده آن در پروژه های بزرگ هزینه های زیادی را شامل می شود و تنها در صورتی به صرفه است که چندین بار از آن استفاده شود.
مزایای قالب سقف بتنی فلزی
- به راحتی نصب می‌شود.
- دارای طول عمر بالا می باشد.
- برای سازه های منحنی مناسب است.
- از لانه زنبوری شدن بتن پیشگیری می‌کند.
5. تیرچه بلوک
یکی از رایج ترین روش ها برای ساخت سقف، استفاده از تیرچه بلوک است. در این روش، تیرچه هایی روی سقف کار گذاشته می‌شود و عمل بتن ریزی (پلای وود بتن ریزی) روی آنها انجام می شود که در بعضی از موارد به جای بلوک از یونولیت یا سفال استفاده می کنند. جنس این تیرچه ها اغلب از کرومیت، نیازیت، بتن یا آهن است.
اجزا سقف تیرچه و بلوک
- تیرچه
- بلوک
- کلاف میانی
- بتن پوشش (درجا)
معایب قالب سقف بتنی تیرچه بلوک
- امکان شکستن تیرچه در صورت فشار و نیرو زیاد وجود دارد.
- حمل و نقل طولانی به بتن های تیرچه آسیب می رساند.
- به دلیل اینکه ریختن بتن در دو مرحله جداگانه انجام می شود، امکان ناهماهنگی میان آن ها وجود دارد.
مزایای قالب بندی سقف تیرچه بلوک
این نوع قالب بندی در انواع مختلفی همچون آجری، اسکلت فلزی و بتنی انجام می شود و دارای فواید و مزیت هایی به شرح زیر است:
- برای ساخت تیرچه بلوک نیروی انسانی کمتری مورد نیاز است.
- نوعی عایق صوتی، حرارتی و رطوبتی می باشد و در برابر آتش سوزی مقاومت بالایی دارد.
- تیرچه بلوک ها وزن سبکی دارند و حمل و نقل آن ها نیازی به استفاده از جرثقیل ندارد.
- نیازی به نیروی متخصص ندارد و توسط کارگران معمولی ساختمان قابل اجرا است؛ در نتیجه نیازی به هزینه زیادی ندارد.
- به دلیل شمع بندی، این نوع سقف ها لرزش کمتری دارند. همچنین مقاومت بالایی در برابر نیروهای افقی مانند باد و زلزله دارند.
- استفاده از بلوک های توخالی باعث کاهش مصرف بتن می شود که این امر از نظر اقتصادی مقرون بصرفه است.
6. قالب بندی سقف بتنی گرین وافل
در ساخت این نوع سقف از قالب سقف بتنی موقت استفاده می‌شود که جنس آن از پلاستیک کامپوزیت است. در این نوع سقف سازی قالب سقف بتنی روی سقف چیده می‌شود و در انتهای کار برداشته می‌شود. یکی از دلایل علاقه افراد به این نوع سقف، امکان استفاده مجدد از آن است.
7. دال بتنی
همانطور که از اسم این نوع سقف مشخص است، با استفاده از دال بتنی پیاده‌سازی می‌شود. به این صورت که ابتدا قالبی از جنس پلاستیک، فلز، تخته سه لایی و یا ترکیبی از چوب و پلاستیک ساخته شده و از بعد از چینش، آرماتوربندی و بتن ریزی تکمیل می‌شود. در نتیجه بعد از سفت شدن بتن، قالب جدا شده و می توان از آن مجدد استفاده کرد. از این نوع قالب بندی در ساخت انواع سازه ها همچون انواع پل و کف سازی استفاده می شود.
برای آماده سازی دال بتنی در محل پروژه، قالب های مخصوص را تهیه کرده و سپس میلگرد هایی در آن قرار می دهند. این میلگردها توسط تعدادی اجزای پلاستیکی نگهداشته می‌شوند. قالب های مورد استفاده در ساخت این سازه‌ها از جنس صفحات پلاستیکی، پلای وود و یا فلز هستند.
8. قالب سقف بتنی یوبوت
قالب سقف بتنی یوبوت به صورتی طراحی شده که می توان تیرها را از سقف برداشت. این نوع سقف ها دارای دو مرحله چینش هستند، به این صورت که ابتدا قالب های زیرین چیده می‌شود و بعد از این مرحله، شبکه آرماتور پایین بسته شده و بعد از آرماتوربندی، قالب های یوبوت چیده می‌شوند. بعد از چینش نهایی، آرماتور‌‌های بالایی دال بسته شده و بتن ریزی آغاز می‌شود. در آخر بعد از دو الی سه هفته قالب های زیرین برداشته می‌شوند و برای ساخت سقف طبقات دیگر مورد استفاده مجدد قرار می‌گیرند.
انواع سیستم‌های قالب‌بندی سقف بتنی و کاربرد آنها
سقف‌های بتنی با روش‌های اجرایی متفاوتی تولید می‌شوند که هر یک نیازمند سیستم قالب‌بندی خاص و متناسب با خود هستند. این سیستم‌ها را می‌توان بر اساس نوع المان‌های سازه‌ای سقف طبقه‌بندی نمود:
قالب‌بندی سقف تیرچه بلوک: رایج‌ترین روش با مزایا و معایب خاص
یکی از متداول‌ترین و پرکاربردترین سقف‌های بتنی در ایران، سقف تیرچه بلوک است. در این سیستم، تیرچه‌های پیش‌ساخته (که عمدتاً از جنس بتن یا فولاد هستند) در فواصل مشخصی نصب شده و بلوک‌های توخالی (سفالی، بتنی یا یونولیت) بین آنها قرار می‌گیرند.
اجزا: تیرچه، بلوک، کلاف میانی، بتن پوشش (درجا)، میلگرد حرارتی و میلگرد تقویتی.
مراحل قالب‌بندی: عمدتاً شامل قالب‌بندی تیرهای بتنی در زیر تیرچه‌ها است. در این سیستم، نیازی به قالب‌بندی کامل سطح زیرین سقف نیست و تنها نصب پایه‌های اطمینان (شمع‌ها) جهت تحمل بار تیرچه‌ها و بتن درجا کفایت می‌کند.
مزایا: سرعت و سادگی در اجرا، کاهش نیاز به نیروی انسانی متخصص در بخش قالب‌بندی زیرین، خواص عایق صوتی و حرارتی (به دلیل بلوک‌های توخالی)، وزن نسبتاً سبک بلوک‌ها، و مقاومت مناسب در برابر نیروهای جانبی (باد و زلزله) در صورت رعایت اصول شمع‌بندی.
معایب: عدم توجیه اقتصادی برای دهانه‌های بسیار بلند، وزن نسبتاً بالا در مقایسه با برخی سیستم‌های نوین، احتمال عدم یکپارچگی بتن‌ریزی به دلیل اجرای در دو مرحله، و آسیب‌پذیری احتمالی تیرچه‌ها تحت بارهای زیاد.
قالب‌بندی سقف دال بتنی: استحکام، یکپارچگی و طراحی متنوع
سقف دال بتنی از یک دال بتنی مسلح (شامل بتن و شبکه آرماتور) تشکیل شده که به صورت یکپارچه اجرا می‌گردد. این سقف‌ها به دلیل ماهیت یکپارچه خود، از استحکام و دوام بالایی برخوردار بوده و معمولاً دارای ضخامت ۱۰ تا ۵۰ سانتی‌متر می‌باشند.
تعریف: در این روش، کل سطح زیرین سقف به صورت یکدست و یکپارچه توسط قالب‌های چوبی، پلاستیکی یا فولادی قالب‌بندی می‌شود.
مراحل قالب‌بندی: شامل پاکسازی کامل سطح زیرین، شمع‌گذاری و نصب زیرپایی‌ها (با استفاده از جک‌ها و اسکافلد)، نصب دقیق و کامل قالب‌ها بر روی بستر آماده‌شده، آرماتوربندی شبکه میلگردها مطابق با نقشه‌های سازه‌ای، و در نهایت بتن‌ریزی یکپارچه دال.
مزایا: مقاومت بسیار بالا در برابر بارهای ثقلی و نیروهای جانبی (به‌ویژه زلزله)، ایمنی عالی در برابر آتش‌سوزی، قابلیت پوشش دهانه‌های بلند بدون نیاز به تیرهای میانی متعدد، انعطاف‌پذیری بالا در طراحی معماری و امکان ایجاد اشکال منحصر به فرد، و عملکرد مؤثر به عنوان عایق صدا و حرارت.
معایب: پیچیدگی بیشتر در فرآیند قالب‌بندی و آرماتوربندی، زمان‌بر بودن اجرای آن نسبت به برخی روش‌ها، هزینه‌های بالاتر به دلیل مصرف بیشتر مصالح و نیاز به کار تخصصی، و وزن نسبتاً بالا که می‌تواند بر ابعاد فونداسیون تأثیرگذار باشد.
قالب‌بندی سقف وافل (مشبک): زیبایی، وزن سبک و دهانه‌های بلند
سقف وافل که به آن سیستم دال مشبک یا دال دو طرفه نیز گفته می‌شود، با استفاده از قالب‌های مخصوص وافل (که عمدتاً از جنس پلاستیک هستند) اجرا می‌گردد. این قالب‌ها شبکه‌ای از تیرچه‌های عمود بر هم و متقاطع را در زیر سقف ایجاد می‌کنند.
تعریف: قالب‌های وافل به صورت موقت بر روی سیستم زیرسازی چیده شده و پس از بتن‌ریزی و گیرش اولیه، برداشته می‌شوند و قابلیت استفاده مجدد را دارند.
مزایا: کاهش قابل توجه مصرف بتن و میلگرد (در مقایسه با دال‌های سنتی)، کاهش وزن مرده سقف و به تبع آن کاهش ابعاد سازه‌ای و هزینه‌های فونداسیون، قابلیت پوشش دهانه‌های بسیار بلند بدون نیاز به تیرهای میانی، ایجاد فضاهای بازتر و انعطاف‌پذیری بالا در طراحی معماری، امکان باقی ماندن سقف به صورت اکسپوز (نمایانه) با ظاهری زیبا و مدرن، و سرعت مناسب اجرا به دلیل مدولار بودن قالب‌ها.
معایب: نیاز به دقت و ظرافت بالا در فرآیند قالب‌بندی و آرماتوربندی، نیاز به فضای کار نسبتاً زیاد در محل پروژه برای نگهداری قالب‌ها، هزینه اولیه بالاتر قالب‌های وافل، و چالش‌های احتمالی در نصب تأسیسات در زیر سقف.
قالب‌بندی سقف کامپوزیت (عرشه فولادی، تیرچه کرومیت): سرعت، سبکی و اقتصادی
سقف کامپوزیت سیستمی است که از ترکیب بتن و مقاطع فولادی تشکیل می‌شود. این سقف به دلیل وزن کم، مقاومت بالا، امکان پوشش دهانه‌های بلند و سرعت بالای اجرا، از محبوبیت فزاینده‌ای برخوردار است.
تعریف: شامل انواع مختلفی نظیر سقف‌های کامپوزیت ساده، سقف تیرچه کرومیت، سقف عرشه فولادی و سقف روفیکس می‌شود. در این سیستم، قالب‌بندی تیرچه‌های فولادی و فضای بین آنها به صورت مجزا انجام می‌پذیرد.
مزایا: سرعت اجرای فوق‌العاده بالا (به دلیل استفاده از قطعات پیش‌ساخته و سیستم مدولار)، قابلیت پوشش دهانه‌های بسیار بلند، وزن کم سقف (که منجر به کاهش بارهای وارده بر فونداسیون می‌شود)، و کاهش کلی هزینه‌های اجرایی پروژه در مقایسه با برخی سیستم‌های بتنی سنگین.
معایب: تنوع طراحی معماری کمتر نسبت به دال بتنی، هزینه اولیه بالاتر برخی قطعات (نظیر ورق‌های عرشه فولادی)، نیاز به مجری و کارگران متخصص و باتجربه، و در برخی انواع (نظیر عرشه فولادی) احتمال انتقال بیشتر صدا یا نیاز به تمهیدات عایق‌بندی صوتی.
سیستم‌های نوین قالب‌بندی
این سیستم‌ها نشان‌دهنده پیشرفت در تکنولوژی قالب‌بندی سقف‌های بتنی هستند که هر یک با هدف خاصی نظیر کاهش وزن سقف، افزایش طول دهانه، بهبود خواص عایق‌بندی یا تسریع فرآیند ساخت طراحی شده‌اند. به عنوان مثال، در سقف‌های یوبوت و کوبیاکس، از قالب‌های توخالی (به شکل حباب یا مکعب) برای حذف بتن غیرسازه‌ای و کاهش وزن سقف استفاده می‌شود. قالب‌های تونل فرم و میز پرنده نیز برای پروژه‌های بزرگ با واحدهای تکراری و نیاز به سرعت اجرایی فوق‌العاده بالا کاربرد دارند.
معایب قالب بندی سقف دال بتنی
- به دلیل عمل‌آوری بتن ممکن است اجرای سقف دال بتنی با مشکلاتی مواجه شود.
- مقاومت کششی آن به نسبت بقیه سقف ها کمتر است.
- یکی از مهم ترین معایب سقف دال بتنی، وزن بسیار زیاد آن می باشد.
- قیمت آهن و میلگرد در قیمت نهایی کار تاثیر گذار است.
مزایای قالب بندی سقف دال بتنی
- عایق صوتی
- مقاومت بالا در برابر زلزله
- استحکام مناسب در برابر خمش
- صرفه جویی در مصرف مصالح از جمله مواد بتن و قالب ها
قالب بندی سقف با پلای وود جی ام
با تکیه بر سال‌ها تجربه و دانش فنی، شرکت مدحت وود موفق به خلق برندی با نام جی‌ام شده است. برندی که با تمرکز بر کیفیت و نوآوری، استانداردهای جدیدی را در صنعت چوب ایران رقم زده است. یکی از افتخارات این برند، واردات پلای‌وودهای باکیفیت روسی است که به ویژه در صنعت ساختمان‌سازی کاربرد گسترده‌ای یافته است.
پلای وود جی ام با ترکیب منحصر به فرد لایه‌های چوب و رزین‌های صنعتی، استحکامی بی‌نظیر را در برابر نیروهای برشی و خمشی ارائه می‌دهد. سطح صاف و یکنواخت پلای‌وود جی‌ام، امکان ایجاد بتنی با رویه‌ای صاف و بدون نقص را فراهم کرده و نیاز به پرداخت‌های اضافی را به حداقل می‌رساند. همچنین، ضریب انبساط حرارتی پایین این محصول، از بروز ترک‌های ناشی از تغییرات دمایی در بتن جلوگیری می‌کند. با استفاده از سیستم‌های اتصال دقیق و محاسبات فنی دقیق، می‌توان قالب‌بندی سقف‌های با پیچیدگی بالا را با استفاده از پلای‌وود جی‌ام اجرا کرد. علاوه بر این، وزن سبک این محصول، امکان جابجایی و نصب آسان آن را فراهم کرده و در نتیجه، سرعت اجرای پروژه را افزایش می‌دهد.
خرید و قیمت قالب بندی سقف بتنی
همانطور که مطلع هستید، قالب بتن سقف در انواع مختلفی ساخته می شود که با توجه به نوع پروژه و بودجه شما تعیین می شود. برای خرید این محصول باید اطلاعات کاملی در این زمینه داشته باشید تا بتوانید قالب متناسب با کار خود را تهیه کنید. مدحت وود اقدام به واردات مستقیم انواع پلای وود (تخته چندلایی)، انواع تیرهای چوبی H20، پلای وود چینی مالزی، انواع چوب های قالب بندی و به طور کلی انواع چوب برای صنایع مختلف در ضخامت و ابعاد گوناگون از کشورهای روسیه، ترکیه، مالزی و چین نموده است.
این مجموعه در تلاش است تا محصولات خود را با مناسب ترین قیمت و بهترین کیفیت در اختیار مشتریان خود قرار دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر با کارشناسان ما تماس حاصل نمایید.